چگونه با نوجوان خود رفتار کنیم؟ - مرکز مشاوره اسپادانا

بلوغ دوره حساس و سرنوشت سازی است. اگر در این دوره نتوانیم با نوجوان خود برخورد مناسبی داشته باشیم کم کم از او فاصله خواهیم گرفت. این فاصله در سال های بعد مشکلات عمیقی برای ما و فرزندمان به وجود خواهدآورد. پس باید بهترین رفتار با نوجوان خود را بیاموزیم. امروز در وبلاگ مرکز مشاوره اسپادانا با نکته های مهمی درباره برخورد با فرزند نوجوان خود آشنا می شوید.

نوجوانان دائم فکر می کنند بزرگترها در مقابل آن ها قرار دارند. به همین دلیل است که حتی اگر پدر و مادر، مربی، معلم یا دیگر بزرگسالان با آن ها موافق باشند، نوجوان بازهم بحث و جدل می کند. پیش فرضی ذهنی نوجوان این است که بزرگسالان او را درک نمی کنند. پس بهتر است هنگام مکالمه با فرزند نوجوان خود تاکید کنید که او را درک می کنید. نیازی نیست حتما موافق باشید، می توانید احساسات فرزند خود را درک کنید.

شیوه سوال پرسیدن سقراط درمورد نوجوانان بسیار کاربردی است. وقتی به فرزندتان می گویید کاری را انجام دهد، به ایده ها، احساسات و افکار او احترام نمی گذارید. به جای استفاده از افعال امری، از نوجوان خود درخواست کنید کاری را انجام دهد. به فرزندتان احترام بگذارید و از او خواهش کنید. یا نظرش را درمورد انجام آن کار بپرسید. جمله «نظرت درمورد نمره زبانت چیه؟» بهتر از «از نمره ای که گرفتی عصبانیم" است. بدترین جمله ای که می توانید بگویید «من این همه کار نمی کنم که تو این نمره رو بگیری» است!

همیشه تشویق بهتر از تنبیه است. هنگامی که از رفتار فرزند نوجوان خود ناراحت، عصبانی یا ناامید می شویم و او را تنبیه می کنیم، بازهم به فرزند خود توجه کرده ایم. بهتر است رفتارهای بد نادیده گرفته شوند و رفتارهای خوب به طور کامل مورد توجه و تشویق و سپاس گزاری قرار بگیرند. به جای تنبیه فرزندتان هنگامی که نمره پایینی گرفته، وقتی نمره بالایی می گیرد او را تشویق کنید. تشویق کردن پول دادن به نوجوان نیست. می توانید با کلمه های تشویق کننده، یک شام خوشمزه، یک آغوش گرم یا صرف زمان فرزندتان را تشویق کنید.

یکی از بزرگترین شکایت های نوجوان ها این است که والدینشان همیشه می گویند «نه!» بعضی والدین فکر می کنند باید به نوجوان خود مبارزه کردن را بیاموزند. آن ها می گویند «اگر چیزی را می خواهد باید اصرار کند و برایش بجنگد!» اما باید یادمان باشد نوجوانان موقعیت های مبارزه فراوانی در سطح جامعه دارند. اگر بخواهیم خانه را هم به محل مبارزه و میدان جنگ تبدیل کنیم، شرایط غیرقابل تحمل می شود.

اگر واقعا با درخواست فرزندتان مخالف هستید، دلایل خود را توضیح دهید. «نه! چون من می گویم!»اصلا دلیل قابل توجهی نیست. با این گونه صحبت کردن دیواری میان خود و فرزندتان می کشید و هر روز او را از خود دورتر می کنید.

اگر می خواهید فرزندانتان احترام را بیاموزند، به آن ها احترام بگذارید. اگر به فرزند نوجوانتان دستور بدهید که کاری را انجام بدهد، با مقاومت و لجبازی او روبه رو خواهید شد. اما اگر از او خواهش کنید و پس از انجام کار هم از او تشکر کنید، هم احترام گذاشتن را به او آموخته اید، هم شخصیت او را محترم شمرده اید.

همه پدر و مادرها عاشق فرزندانشان هستند اما یادآوری این نکته برای نوجوان لازم است. هرچه بیشتر به فرزندان خود یادآوری کنید که دوستشان دارید، اعتماد به نفس بیشتری می گیرند. یکی از شیوه های نشان دادن عشق که در دوران نوجوانی آن را از فرزند خود دریغ می کنیم، لمس کردن و در آغوش گرفتن است. تعداد دفعاتی که نوجوان خود را در آغوش می گیرید و به او می گویید را بشمارید. مراقب باشید کمتر از 10 بار در روز نشود! می توانید از این عبارت ها کمک بگیرید؛

نوجوانان به دلیل بی تجربه بودن شرایط دشواری دارند. آن ها تلاش زیادی می کنند اما احتمال شکست خوردن زیادی هم دارند. پس از چند بار تلاش و شکست خوردن نوجوانان انگیزه خود را از دست می دهند. نقش خانواده در این بخش اهمیت زیادی پیدا می کند. باید فرزند نوجوان خود را تشویق کنید تا ادامه دهد. به او یادآوری کنید تلاش اوست که اهمیت دارد و نباید به نتیجه نهایی متکی باشد. به او یادآوری کنید چیزهایی که در مسیر تلاش می آموزد از نتیجه نهایی مهم تر و باارزش تر هستند.

همه تعریف و تمجید را دوست دارند. البته باید یاد بگیریم مخزن ستایش وجودمان را خودمان پر کنیم و به دیگران وابسته نباشیم.

در برخورد با فرند نوجوان خود همیشه ویژگی های مثبت وجودش را پررنگ کنید تا یاد بگیرد آن ویژگی ها را در خود ببیند. برای بسیاری از والدین تعریف کردن از فرزندان کار دشواری است، چون هیچ گاه تایید و تعریف والدین خود را نداشته اند. اما دقت داشته باشید اگر شما یک بار به فرزندتان بگویید که او پرتلاش یا باهوش است اثر حرف شما 1000 برابر بیشتر از حرف دیگران است. بعضی تمجیدها اهمیت بیشتری دارند. هر پدر و مادری می داند که تاکید روی چه ویژگی هایی برای فرزندش مهم تر است. اگر نوجوانی علاقه ای به ورزش ندارد اما عاشق موسیقی است، گفتن «تو ورزشکار فوق العاده ای هستی» تاثیر زیادی ندارد. «تو عالی می خوانی یا می نوازی» برای این نوجوان مهم تر است. اگر در قلب خود اطمینان دارید که فرزند فوق العاده ای دارید، بهتر است بلند بگویید تا او هم بشنود!

هر شب قبل از خواب از خودتان بپرسید آیا امروز از فرزندم تعریف کردم؟ آیا به او گفتم که چقدر دوستش دارم؟ اگر فراموش کرده بودید به فرزندتان بگویید دوستش دارید و حالا هم او خوابیده، بهترین کار نوشتن یک یادداشت و گذاشتن آن کنار تخت فرزندتان است. مطمئن باشید او روز فوق العاده ای خواهدداشت.